Hazır Beton Dökümü
Beton Kalıbına Hazır Beton Dökümü
Hazır Beton dökümü, üreticinin betonu trasmikser oluğunun ağzında veya pompa ucunda kullanıcıya teslim ettiği andan itibaren kalıbına iletilerek yerleştirme, sıkıştırma ve mastarlama işlemleridir. İmalatçının betonu transmikser oluğunun ağzında veya pompa ucunda kullanıcıya teslim ettiği andan itibaren sorumluluğu biter bundan sonra uygulanacak bütün işlemler kullanıcı sorumluluğundadır.
Kullanıcının beton dökümü sonucundan yüksek performans elde edebilmesi için bazı önemli hususlara özenle dikkat etmesi gerekir.
Beton dökümünden önce dikkat edilmesi gereken hususlar;
- Döküm yerinin çevresinde, hazır beton ekipmanlarının çalışmasını engelleyecek araç, demir ve kum yığınları, elektrik ve telefon telleri vb. gibi unsurlar için önlem alınmalı ve rahat bir çalışma ortamı sağlanmalıdır. Pompa ve transmikserlerin çalışacağı zemin çökme ve kayma tehlikesine karşı yeterli sağlamlıkta olmalıdır.
- Bütün kalıp işleri tamamlanmalıdır. Kalıplar sağlam, ışık sızdırmayacak şekilde aralıksız; yüzeyleri düzgün, temiz ve kalıp yağı ile yağlanmış olmalıdır. Kalıp iskelesi sağlam yapılmalıdır.
- Bütün demir donatı işleri tamamlanmalıdır. Donatı kontrolü yapılmış ve döküm esnasında oynamayacak şekilde bağlanmış olmalıdır. Paspaylarına dikkat edilmeli ve döküm esnasında bozulmaması için önlem alınmalıdır.
- Döküm için yeterli sayıda ve nitelikte ekip ve ekipman hazır olmalıdır. Özellikle yeni Deprem Yönetmeliğine göre kullanılması zorunlu olan vibratörler yedekleri ile birlikte hazır ve çalışır durumda olmalıdır.
- Döküm sonrası bakım (kür) için hazır olunmalıdır (su, hortum, örtüler vb).
- Eğer saha, yol ve zemin gibi yer betonları dökülecekse zemin iyice sıkıştırılmış ve yeterince (15 cm derinliğe kadar) ıslatılmış olmalıdır.
Beton dökümü esnasında dikkat edilecek hususlar;
Bütün hazırlıklar tamamlandıktan sonra sıra en önemli aşama olan beton dökümüne gelir. Betonun kalıplara yerleştirilmesi, yapının konumuna göre;
- Hızlı ve rahat olması bakımından istenen her seviyeye beton pompası ile,
- Olukları yardımı ile direkt transmikserden,
- Vinç varsa kovalar ile,
- Kalıp daha alçak seviyede ise kaydırma olukları ile yapılabilir.
Beton dökümü ve yerleştirilmesi sırasında dikkat edilecek hususları şöyle sıralayabiliriz;
- Betonun döküldüğü nokta yerleştirileceği yer olmalıdır. Betonu bir bölgeye dökerek çekmek veya aktarmak yöntemiyle yerleştirileceği bölgeye taşımadan mümkün olduğu kadar kaçınılmalıdır. Beton döküldüğü bölgeden en fazla 3 m’ye kadar yayılabilir.
- Beton mümkün olduğunca yatay tabakalar halinde dökülmelidir. Her bir tabakanın kalınlığı 15-30 cm arasında olmalıdır. Tabaka kalınlıkları her bölgede eşit ve homojen olmalıdır.
- Beton serbest olarak en fazla 1,5 m. yükseklikten dökülmelidir. Daha yüksekten dökmek gerektiğinde önlem alınmalıdır. (örneğin kolonlara cep konulabilir veya düşürme oluğu kulanılabilir vb)
- Betonun dökülmesinde temel hedef ayrıştırmama ve homojenliğin korunması olmalıdır.
- Beton daima kalıba düşey yönde dik olarak dökülmelidir.
- Beton dökümü kesintisiz ve sürekli olmalıdır. Soğuk derzlere olanak verilmemelidir. Bunun için döküm hızı çok iyi planlanmış olmalı ve uygulanmalıdır.
- Döküme ara vermek zorunluluğunda iş derzleri bırakılmışsa dökümün devamında derz düzeyi temizlenmeli ve suya doygun kuru duruma getirilmelidir.
- Döküm esnasında kalıp ve donatılara fiziksel darbelerden kaçınılmalıdır.
- Yerleştirme sırasında sıkıştırma (vibrasyon) ve yüzey bitirme işlemleri belli bir uyum içinde ardışık olmalıdır.